donderdag 25 december 2008

kerst

winter aan de ourtheEr heerst een serene kerstsfeer rondom mij. De poezen liggen te soezen voor de kachel, de kerstbrunch geeft een voldaan gevoel en ik heb nog even rust, voordat ik over een uurtje de keuken in ga om de maaltijd voor vanavond voor te bereiden.

Van deze gelegenheid wil ik graag gebruik maken om jullie allemaal te bedanken voor het regelmatig bezoeken van mijn blog het afgelopen jaar en natuurlijk om jullie een paar hele fijne dagen toe te wensen, met een goed begin van 2009.

dinsdag 23 december 2008

progressie

Het klimmen is flink op stoom op het moment. Na het inklimmen stond ik vanmiddag voor een 6b en ik dacht: kom, laat ik eens revanche nemen voor de 6b die in Rock Steady geheel mislukte. En een revanche werd het: wat ging dat makkelijk! Iedere pas lukte, alles werkte precies zoals het moest en ik hield alles vast wat ik vast moest houden. Het was een route met het ene balanspasje na het andere en dat ligt me echt een stuk beter dan overhangen. Maar ik merkte ook dat ik door al dat overhangtrainen van de laatste tijd echt sterker geworden ben, waar ik ook in de balanspassen veel profijt van kan hebben: kleine greepjes houd ik ineens makkelijker vast, zonder moe te worden (en zonder overmatig knijpen). Mijn nieuwe schoentjes, die werkelijk overal op lijken te blijven staan, helpen daar trouwens ook bij.

Het werd dus een middagje zessen klimmen en bij alle routes die ik deed, nieuw of oud, had ik dezelfde gewaarwording: wat gaat het makkelijk! Ik had over iedere beweging controle, een gevoel dat ik nog niet eerder zo lang achter elkaar had. Super.

De laatste route die ik er nog uit wist te persen, wordt een project. Ik kon alle passen, maar was gewoon te moe om de route zonder hangen uit te klimmen. Het doel is deze mooi gebouwde, lange route op balans in één poging uit te klimmen. Hopelijk hangt hij er nog even.

Morgenavond misschien nog even boulderen.

maandag 22 december 2008

rock steady in bussum

Het is winter en dan is het vooraf plannen van klim-uitjes niet zo handig. Hoewel de rots bij temperaturen net onder de nul graden Celcius het meeste wrijving heeft, vriest het vaker niet dan wel in de winter en kan het ook erg regenachtig en vochtig zijn, met onprettige temperaturen. Om toch wat variatie in de klimmogelijkheden te brengen, ontstond het idee om de Nederlandse klimbergen aan een nader onderzoek te onderwerpen. In dat kader waren we gisteren in klimhal Rock Steady in Bussum.

Ik was er al een keer eerder geweest, een paar jaar geleden. Rock Steady is geen ongezellige hal, met klimwanden langs twee-en-een-halve wand en een boulderhok langs de helft van de vierde wand. In de overgebleven hoek is de keuken/bar gebouwd en als je plaats neemt aan een van de tafeltjes, heb je rondom zicht op wat de klimmers aan het doen zijn. En dat is nogal wat. Helaas voor mij zijn er bijna geen liggende of rechte wanden, de routes zijn daardoor regelmatig aan de zware kant. Toch wordt door de meeste bouwers de techniek niet vergeten en ik heb een aantal heel creatief gebouwde routes geklommen gisteren.

De leukste route was een prachtige wijde schoorsteen/dubbele hoekversnijding, met de ene 'hoe-kom-ik-hier-nu-weer-weg-pas' na de andere 'ik-heb-hier-behlve-de-wand-niks-voor-de-voeten-beweging'. Echt heel mooi gebouwd, vrijwel iedere pas moest ik weer op zoek naar een creatieve oplossing (zelfs bij de laatste passen werd er niets weggegeven) en alleen maar technische moves, niks niet sleuren.

Een andere route, in een licht overhangende wand met tussendoor twee rechte stukken, klom ik onsight uit, mijn overhang-oefeningen beginnen vrucht af te werpen! Ook deze was weer mooi gebouwd, alles was technisch op te lossen, zonder overmatig sleurwerk.

Een hele leuke route was net nieuw en heel onverwacht: joekels van bakken, maar wel anderhalf tot twee meter uit elkaar en geen extra voettredes. Vrijwel alleen maar dynamische passen dus. En toch ook hier weer: alles was technisch op te lossen. Bij deze route was het net als in de hoekversnijding heel belangrijk om de wand te gebruiken en dat kan bij Rock Steady dan ook uitstekend, want de wand is superruw.

De meesten van ons vonden de routes zwaarder gewaardeerd dan in onze eigen hal. Het is altijd lastig om dat te beoordelen, omdat je nu eenmaal ook gewend raakt aan de bouwstijl en de mogelijkheden van je eigen klimhal. Feit is wel, dat veel van de routes overhangend zijn en alleen al daardoor een en ander eisen aan kracht, overhangtechniek en uithoudingsvermogen. Eigenlijk zouden we een clubje rocksteady-ers uit moeten nodigen bij ons, om het zeker te weten :-)

zaterdag 20 december 2008

recensie: bl.ad o.ver k.limmen

logo van BLOKBL.ad O.ver K.limmen, BLOK. Vandaag gelanceerd, vandaag al in mijn brievenbus en ik moet het meteen kwijt: wat een prachtig, volwassen, toegewijd tijdschrift! En dik...

Het blad kwam vanmorgen binnen toen ik eigenlijk iets anders te doen had. Ik was verrast, want ik had verwacht dat het pas na de lancering naar de abonnees zou gaan. Ik nam even de tijd om het snel door te bladeren. Een grote diversiteit aan onderwerpen, zonder de tegenwoordig zo gangbare onrustige typografische hoogstandjes en pakkende tussenkopjes, die mij zouden kunnen verleiden tot in het blad duiken terwijl ik eigenlijk iets anders te doen heb. Dit geeft het blad, samen met de prachtig verzorgde fotografie, een serieuze uitstraling.

Vanmiddag heb ik even lekker de tijd genoemen voor BLOK. Ik heb alleen maar superlatieven. Wat een liefde zit er in de artikelen. Niet alleen voor klimmen, maar ook voor het maken van een goed blad. Blok is niet gemaakt om even snel uit te lezen en dat is me dan ook niet gelukt. Deze recensie baseert zich daarom ook eigenlijk maar op een-derde van het blad...

De serieuze uitstraling werd bevestigd bij het lezen. Een duidelijk gedegen voorbereiding mondt uit in vlot geschreven artikelen, volgepakt met informatie over klimmen, over de mens achter het klimmen, over (on-)mogelijkheden, gebieden, hallen, spullen, kortom, alles wat een klimmer inspireert. Dit alles zonder dat de luchtigheid wordt vergeten: wat dacht je van een geheel wetenschappelijk verantwoord uitgevoerde borsteltest? Het is jammer dat we maar vier keer per jaar van een nieuwe BLOK kunnen genieten, maar aan de andere kant is het misschien maar goed ook. Zo hebben we tijd om de inspiratie die door het tijdschrift vast en zeker wordt opgeroepen om te zetten in daden.

Wie nog even gewacht heeft met het aanvragen van een abonnement, had geen gelijk. Ik raad je aan om nu naar de website van BLOK te gaan en een abonnement te nemen. Mannen van BLOK, bedankt voor dit superklimtijdschrift van Nederlandse bodem.

© van het logo: BLOK

donderdag 18 december 2008

dagje monk 2: the sharp end

cover van The Sharp EndIk schreef al eerder over ons middagje boulderen in MONK en ik had toen beloofd ook nog te zullen schrijven over de avond die er op volgde. De Reel Rock Film Tour was namelijk in Eindhoven neergestreken, met voor de pauze enkele korte films en na de pauze de klimfilm The Sharp End.

The Sharp End is een echte zweethandenfilm, met topklimmers die dingen doen waar ik in mijn stoutste dromen nog niet aan zou denken. Het meeste is ook prachtige opgenomen en een lust voor het klimoog. Toch had de film bij mij in eerste instantie vooral vragen achtergelaten, in plaats van inspiratie. Het is namelijk echt een heel scherp randje waarop de klimmers in The Sharp End opereren en hun motivatie leek wel erg ver verwijderd te staan van mijn eigen klimmotivatie.

Voor mij is de 'thrill' van het gevaar bij mijn klimactiviteiten helemaal geen stimulans in het klimmen, integendeel, ik moet alle mogelijke moeite doen om het potentiele gevaar niet als een belemmering te ervaren, dus ik kan me niet voorstellen dat ik dat actief zou gaan opzoeken. Toch is dat precies wat de klimmers in The Sharp End wel doen. Actief de grens van hun kunnen opzoeken en daar vervolgens een stapje overheen gaan, in het vertrouwen dat hun focus ervoor zorgt dat er geen ongelukken gebeuren. De film maakte bij mij ook een ethische vraag los: mag je zo'n film wel maken, zou het niet zo zijn dat je met het maken van een film als deze klimmers verleidt tot het stellen van doelen die ze zich zonder film niet gesteld zouden hebben?

Ik heb echt een paar weken met een onbestemd gevoel naar aanleiding van de film rondgelopen. En toen vond ik, ergens op het internet, op zoek naar iets heel anders, zomaar een citaat, dat me hielp om te begrijpen wat hier aan de hand was:

"The only way to discover the limits of the possible is to go beyond them into the impossible" (auteur onbekend)

Dit citaat was behalve naadloos van toepassing op de motivatie van de klimmers die in The Sharp End geportretteerd worden, ook van toepassing op mijn eigen motivatie. Ik heb met het klimmen al heel wat voor mij onmogelijks geexploreerd en zo ontdekt waar de grenzen lagen. Of eigenlijk beter gezegd: niet lagen. Juist die ontdekking, dat de grens daar dus niet ligt, maar nóg een stukje verder, maakt het klimmen zo'n mooie sport. En toen zat ik ineens midden in de motivatie van de klimmers uit de film. Als zij, met al hun kunnen en ervaring, net als ik zouden willen ontdekken waar het onmogelijke begint, is er voor hun maar één manier om daarachter te komen en die vormt de basis voor The Sharp End.

The Sharp End is hiermee toch meer dan alleen maar een showcase voor topklimmers met een steekje los, zoals ik eerst dacht. Eén ding mag volstrekt duidelijk zijn: deze film is níet geschikt om naar te kijken samen met niet-klimmende mensen die veel om je geven.

zondag 14 december 2008

overhang

nanske in de overhang bij MonkOverhangen en ik, het is een liefde die niet vanzelf gaat. Twee jaar geleden begon ik er weliswaar, na een techniekcursus, voor het eerst plezier in te krijgen, maar echt bijhouden is er toch niet bij. Mijn klimvaardigheid op overhangende wanddelen (binnen of buiten) begint daardoor toch wel ernstig achter te blijven bij die op verticale of liggende wanden. Zo durf ik op een liggende of verticale wand best een 6b in te stappen, maar een 5c op de overhangende wand, of een 6a met zes passen in de overhang in mijn favoriete klimhal, nee, dat is al snel te veel gevraagd. Ook buiten zijn het de dakjes, buikjes en overhangen die me de das om doen, zowel qua techniek als qua benodigde spierkracht. Een paar weken geleden ben ik dus maar weer eens aan de overhangen begonnen en ik geloof dat het een beetje vruchten begint af te werpen.

Op dit moment hangt er een hele pittige 5c in de lange overhang. Ik ben hem in stukjes aan het veroveren. Toen ik hem een tijdje geleden voor het eerst deed, kwam ik met hangen (letterlijk, veel hangen...) en wurgen tot halverwege en toen was ik helemaal op. De passen in deze route zijn niet zo vanzelfsprekend en ik moest daarnaast ook nog erg 'nadenken' bij de techniek. Bovendien ontbreekt mij gewoon de kracht en het uithoudingsvermogen voor zoveel zware passen zo lang achter elkaar. Dat herhaalde zich de week daarna en ook de week daarna, maar het techniekstukje begon wel al makkelijker te gaan. De vierde keer dat ik de route klom, heb ik hem, weer met veel hangen, uitgeklommen en bleek het zwaarste stuk toch in het onderste gedeelte te zitten.

Omdat ik vrijdag bij het boulderen ook al overhang- en dakjestraining had gedaan en ik daarvan goed hersteld was, leek het geen slecht plan om deze zondagmiddag ook aan overhangtraining te besteden.

Ik klom in in een eenvoudige, redelijk lange route met een stuk overhang er in. Dat ging niet onaardig. Ik klom hem twee keer achter elkaar; tot mijn grote verbazing en ook vreugde zonder dat ik mijn onderarmen erg voelde. Daarna een 5b+, ook met een stuk overhang. Toen, om de armen even rust te gunnen, maar de doorbloeding toch op gang te houden, nog een eenvoudige lange route zónder overhang en daarna de 5c.

Mijn doel was twee bloks te vragen, dus twee keer uit te rusten. Ik had de plek van de bloks ook al voor mezelf vastgelegd, namelijk bij de twee setjes die in deze route hangen. Helaas viel ik er al ruim voor het eerste setje uit, tijdens de zeven zwaarste passen van de route. Het was een bekende plek om te hangen, want ik ben daar tot nu toe nog nooit in één keer doorgekomen. Ik hoopte na deze onvrijwillige rust voorbij het eerste setje te kunnen klimmen om zo de geplande rust over te slaan, maar nee, die zeven passen zijn echt te veel van het goede en ik kon niet meer. De verrassing kwam daarna, in het gedeelte van de route waar het wat makkelijker begint te worden. Ik kon rust nemen op een plek waar de route heel even op een recht stukje van de wand terecht komt en ik klom zonder blok langs het tweede setje. Zou ik het dan toch redden met twee bloks, ook al zaten ze op andere plekken dan gepland? Helaas: ik kon de allerlaatste pas niet meer opbrengen, zo jammer. Hij was echt te ver weg en daar hing ik weer.

Mijn voornemen voor een volgende keer: in ieder geval een blok op die plek waar de zware serie van zeven begint en daarna doorklimmen tot het stukje op de rechte wand om daar de tweede keer rust te nemen. Wie weet wat dat gaat brengen. In ieder geval ga ik nu een paar dagen niet klimmen, rust schijnt een belangrijk onderdeel van training te zijn en mijn onderarmen verdienen het.

© van de foto: Bas

zaterdag 13 december 2008

cijfertjes

De bereikbaarheidsproblemen met dit blog zijn nog niet helemaal de wereld uit. Frans blogde erover en heeft mij naar aanleiding daarvan ook wat handreikingen gegeven waarmee ik achter de oorzaak kon komen. Dat is gelukt, maar de oorzaak wéten, is in dit geval helaas niet ook hem oplossen. De oplossing is in ieder geval al wel weer wat dichterbij en ik hoop in de tussentijd dat de wel-bereikbaarheid beter is dan de niet-bereikbaarheid.

Ik heb me gisteren uitgeleefd op de boulderladder. "Hoe ging het?", vroeg aan het einde van de avond iemand. "Ik heb geen enkele nieuwe boulder af kunnen vinken, maar het ging heel lekker!"

nanske rust uit (oude foto)Ik geef het toe, hoor, ik ben wel een beetje van de cijfertjes, van zichtbaar resultaat. "Een 6a in één keer uitgeklommen!" "Mijn eerste 6b!" "Ik heb twee vijven geboulderd!", dit soort uitspraken zijn geen vreemden op dit blog. 6b's klimmen, of vijven boulderen gaat dan ook meestal samen met een goed gevoel in benen, lijf, evenwicht en souplesse en als dat dan ook nog eens wordt afgetopt met een mooi resultaat, ben ik vaak erg tevreden. Maar zoals ik aan kinderen vaak vraag: "Hoe vond je het gaan?", als ze ontevreden bij mij komen omdat ze vinden dat ze teveel fouten gemaakt hebben in hun werk, zo vraag ik mezelf dat automatisch ook, wanneer ik geen zichtbaar resultaat heb geboekt.

En hoewel het op dit blog misschien niet zo tot uiting komt, is 'hoe het ging' voor mij veel belangrijker dan het cijfertje dat er vervolgens uit komt rollen. In het werk van de kinderen gebeurt het vaak, dat ze heel lekker hebben zitten werken aan een opstel, of aan hun rekenwerk, maar dat ze zich vooral op één aspect hebben geconcentreerd. En dat ze daardoor bijvoorbeeld veel spelfouten maken in een verder prachtig verhaal, of de helft van het rekenwerk fout hebben, omdat ze zich hadden voorgenomen om zonder tafelkaart de tafelsommen te maken, vergetend dat ze dus ook de helft goed hebben en dat ze het niet zo lang geleden helemaal niet zonder tafelkaart konden. Wanneer je hierop wijst, en dan vraagt hoe het werken ging, komt er een heel ander antwoord: "Ja, het schrijven ging heel lekker, ik had het verhaal zo en we hoefden maar twee bladzijden, maar toen kon het nog helemaal niet stoppen en nu heb ik er drie en ik had het ook nog eens als een van de eersten af!" "Dat is fijn, daarom heb je nu tijd om rustig die spelfouten te gaan verbeteren". Of, bij het rekenwerk: "Ja en ik wist een heleboel sommen eigenlijk meteen, zonder na te denken! Weet je, juf, ik ga nu kijken welke tafels ik al uit mijn hoofd kan!"

Ik merkte gisteren al meteen bij het inklimmen dat het wel eens een goede avond zou kunnen worden. Ik stond vanzelf op mijn voeten en had een goed gevoel voor mijn zwaartepunt. Een uitstekend uitgangspunt bij het klimmen. In de boulderladder van deze keer zitten niet zo veel nieuwe makkelijke routes, dus ik moest me op de moeilijkere vieren en op de vijven storten. De voor mij moeilijke vieren zitten allemaal in overhangende wandgedeeltes en ik heb dus flink kunnen werken aan mijn overhang-techniek. De bouldermat werd bevolkt door precies voldoende mensen: we zaten elkaar niet in de weg en er was toch altijd wel iemand in de buurt die je van feedback kon voorzien. Ik was echt lekker moe aan het einde van de avond, kreeg niet veel meer voor elkaar, maar voel me vandaag gewoon lekker fit, zonder spierpijn of stijve vingers. Heerlijk. Morgenmiddag weer routes klimmen. Eens kijken of ik de 5c in de overhang voor elkaar krijg met niet meer dan twee bloks.

zaterdag 6 december 2008

dagje monk

zicht op de halOp 15 november was de Reel Rock Film Tour in Nederland neergestreken en wel in Monk Bouldergym in Eindhoven. Ik had een "kom, we gaan met zijn allen!"-actie op touw gezet. We gingen daardoor met zijn achten 's middags boulderen en met zijn tienen 's avonds films kijken. Over de films schrijf ik later nog, nu eerst Monk.

De hal van Monk, een voormalige fabriekshal, als ik het goed begrepen heb, is behoorlijk groot. Er staan in die enorme ruimte twee grote blokken en drie wanden met boulders en toen het tegen het einde van de middag drukker werd, ontstond er een gezellig, BAZ!zig sfeertje. Er is werkelijk voor ieder wat wils aan niveau. De waardering is wat lager dan in mijn hal, eigenlijk ook net als bij BAZ! En dat terwijl de hoofdroutebouwer van BAZ! ook hoofdroutebouwer in mijn hal is. Ik vermoed trouwens dat hij de waardering van BAZ! veel te soft vindt, gezien de controverse die op dit moment in de hal gaande is :-P

Ik moest even inkomen met boulderen, dat heb ik vaker. De boulders zijn ook behoorlijk hoog en ik was in het begin bang om af te springen, laat staan dat ik moeilijke passen durfde te maken met mijn voeten twee meter boven de mat. Ik ben toen eerst maar even dat afspringen gaan oefenen, even wennen aan de 'feel' van de matten. Ik ontdekte dat ik veel minder problemen met springen had, wanneer ik na het inschatten van de afstand gewoon recht voor me keek tijdens het springen. Frans vond dat maar vreemd, maar who cares als het werkt?

zicht op de halIk heb niet echt doordacht geboulderd. Ik hopte een beetje van boulder naar boulder: oh, die lijkt me leuk, hee, X. zegt dat die ook leuk is, daarna die, want Y. zegt dat die goed te doen is, en Z. vraagt of ik die en die pas in die en die boulder misschien weet. Als er iets niet lukte, gaf ik na 4, 5 pogingen op, omdat er nog zoveel anders was om uit te proberen. Tussendoor dronken we heerlijke cappucino en kocht ik ook nog nieuwe schoentjes. Om half zes was ik echt helemaal moe en dik tevreden. De moeheid weerhield me er overigens niet van om ook de slackline nog aan een onderzoek te onderwerpen, met succes: ik liep hem na ettelijke pogingen zelfs een keer uit.

Het is erg jammer dat Eindhoven bijna twee uur reizen bij mij vandaan is, want Monk is zeker voor herhaling vatbaar en ik zou het helemaal niet erg vinden om daar 1 keer per week terecht te kunnen.

© foto's: Frans

vrijdag 5 december 2008

schrijven

klimop en varens in beez Begin november was ik in Beez. Het was de bedoeling dat we een weekend gingen klimmen, maar door allerlei omstandigheden kwam het beter uit om er zaterdagochtend heen, en zaterdagavond weer vandaan te rijden. Het klimmen ging niet zo geweldig als een week of wat eerder in Freyr, maar het was een heerlijke dag, herfstig en het bos rondom de rotsen zag er sprookjesachtig uit: van de al kale takken hingen groene klimopslierten af, en op de weinig door de zon beschenen hellingen deden grote groene varens hun best om een nog wat donkerder indruk te geven.

Op de zondag begon ik opgewekt en geïnspireerd aan een stukje voor dit blog, via de site van de nkbv. Over hoe ontmoedigend ik de waardering in Beez blijf vinden, maar hoe gevarieerd dan weer wel de routes zijn, over hoe lekker het klimmen ging, even los van het feit dat ik alleen viertjes kon afstrepen (en zelfs één keer níet kon afstrepen!). En toen ik het stukje bijna klaar had, deed ik iets onhandigs met een verkeerde toetsenbordcombinatie en bleek hoe vervelend het kan zijn om te schrijven via een webapplicatie zonder tussentijdse save-mogelijkheid. Weg was mijn stukje.

Nu was het niet de eerste keer dat me dit gebeurde, maar wat wel de eerste keer was, was dat ik niet de tijd had om op dezelfde 'flow' het stukje nog eens te schrijven. En zo kwam het, dat ik in de dagen daarna ineens mijn hele inspiratie voor het weblog kwijt bleek te zijn! Hoe dat kon gebeuren is me nog steeds een raadsel, want er zijn heus ondertussen leuke dingen gebeurd om over te schrijven, én ik houd van schrijven. Maar het was alsof dat Beez-stukje maar steeds in de weg bleef zitten, een klein stemmetje dat zei: Eerst dat stukje over Beez terug! Terwijl een lovend stuk over Monk, waar ik een week later was, toch niet moeilijk is. Een recensie van The Sharp End, die al drie weken in mijn hoofd zit, zou er ook zo uit kunnen rollen. Evenals een beschouwing over waagstukken, naar aanleiding van die laatste film. Een review van mijn nieuwe schoentjes. Een vorderingengrafiek van een 5c-project in de overhang, waar ik nog twee bloks en vooral een dot duurvermogen verwijderd ben van een geslaagde cleane poging.

Maar nee, niets van dat alles, anderhalve maand radiostilte op het blog. In die anderhalve maand heb ik niet stil gezeten, zie boven, maar jullie hebben er alleen niet zo van mee kunnen genieten. Nu dan, een nieuwe start. Met nieuwe stukjes en ook nog eens op deze nieuwe plek, waar ik mijn nkbv-blog ga mirrorren. Veel leesplezier!

woensdag 22 oktober 2008

wandelen langs de lesse

"Ga je tegenwoordig elk weekend klimmen in Belgie?!" vroeg Frans me. Ik had net op Twitter gemeld dat ik tevergeefs op zoek was naar een onderkomen in de Ardennen voor het weekend. Ik kan hem geruststellen. Ik ga niet elk weekend klimmen in België, afgelopen weekend ging ik om te wandelen. We vonden uiteindelijk toch nog een leuk en betaalbaar hotelletje in de Lesse-vallei, even ten zuiden van Dinant en M. kocht nog snel een wandelboekje; hij vond er een waarvan vier wandelingen hun startpunt hadden in de directe omgeving van van het dorpje waar wij zouden overnachten.

We vertrokken zondagochtend niet al te laat, zodat we 's middags nog konden gaan lopen. We kozen een mooie wandeling langs de loop van een sprookjesachtig zijriviertje van de Lesse. Vreemd eigenlijk dat wij de Ardennen zo ver weg vinden. Als we in Engeland bij een vriend van ons zijn, rijden we, vaste prik, zonder blikken of blozen 2,5 uur om in Snowdonia te gaan wandelen, maar voor de Ardennen doen we dat niet zomaar. Omdat het buitenland is?

Maandag knoopten we twee wandelingen uit het boekje aan elkaar tot een wandeling van zo'n 17 kilometer. Weer zo'n mooie tocht, langs de Lesse dit keer en het weer werkte enorm mee. We zagen honderden paddestoelen, M. viel van schrik bijna van een brug af toen er niet ver uit de buurt een hert of wild zwijn werd omgelegd, we vonden de afdrukken van hertenhoeven in de modder, er waren duizenden bladeren om lekker doorheen te stappen en we hadden na de wandeling nog energie over om naar Dinant te rijden en daar de Citadel te bezoeken.

Helaas kwam de slechte weersvoorspelling voor de dinsdag uit en regende het pijpenstelen toen we aan het ontbijt zaten. Gelukkig hadden we ook een slechtweerprogramma voorbereid en zo zaten we even later in de auto naar Han-sur-Lesse om daar de plaatselijke Efteling-attractie te bezoeken, de grotten. Indrukwekkende druipsteenformaties, prachtig om te zien, maar het gevoel dat het ook allemaal echt is, miste ik toch een beetje. Wat ik wel heel leuk vond was de wijze waarop je de grot weer verlaat: over de Lesse, met een fluisterboot. Jammer genoeg regende het nog steeds buiten de grot. Een afscheidswandelingetje rondom het dorpje Han zat er dus helaas niet in.

zaterdag 18 oktober 2008

bergsportweerbericht chamonix in gevaar

Meteo France is aan het bezuinigen en dreigt een aantal regionale weerstations te sluiten. Daaronder is ook het weerstation van Chamonix, dat een grote expertise heeft opgebouwd in voorspellingen voor dat deel van de alpen en daarmee behalve bergsporters ook de reddingsdienst van informatie voorziet. Via de site van meteo france kun je laten weten wat je hiervan vindt. Rogier van Rijn heeft op zijn weblog een standaardbericht in het Frans geplaatst, voor hen die het Frans niet zo machtig zijn.

Meer over de sluiting:
bergredding.nl
rogiervanrijn.com
En in het Frans: ledauphine.com

maandag 13 oktober 2008

dagje freyr, twee keer 5c

Wat een heerlijk weer was het zondag in Freyr. En wat heb ik super kunnen klimmen. Ik was al een hele tijd niet meer in de rotsen geweest. Sinds de tien dagen Frankrijk in mei had ik nog wel een weekend instructie gegeven, maar niet meer voor mezelf buiten geklommen. En wat bleek gisteren? Die voorgeklommen 5c in Frankrijk was geen toevalstreffer.

We klommen met zijn vieren. V. koos een route uit die hem wel te doen leek, ik zekerde hem omhoog. Een redelijk eenvoudig begin, daarna op tweederde een stukje lastige plaat ("Hier zit niks. Ook geen haak...") en de uitklim door een vreselijk pittig dakje/overhang. V. weerde zich duchtig en ik klom de route in toprope. Het lukte me met een paar pogingen om het stukje plaat te overwinnen, hee, dit gaat lekker! Helaas was het dakje me echt te zwaar, maar daar hoef ik me niet voor te schamen: we keken toen ik weer veilig beneden was in de topo wat we nu eigenlijk geklommen hadden en dat bleek een 6c+ te zijn, in het tweede gedeelte van de route (la fesse d'huitre 5a en la andre capel 6c+). Hmm, geen wonder dat ik daar niet doorheen kom als het ook nog eens een dakje is.

Naast ons waren P. en S. intussen klaar in hun route, l'oeil de bronze, een 5c. Zelfde recept, was de bedoeling: V. klimt voor, ik doe de toprope. Maar het zag er bij V. zo soepeltjes uit, dat ik eigenlijk wel zin had om hem voor te klimmen. Zomaar. Een 5c. Huh, geen hersenspinsels, geen zenuwen? Die kans moest ik snel grijpen, voor er iets tussen mijn oren wakker zou worden en me tegen ging houden!

Ik heb hem vreselijk zitten knijpen, echt waar. Nadat ik bij de cruxpas een paar keer in het touw had moeten hangen voor hij lukte, dacht ik er te zijn. Helaas bleek ik even later voor één pas op de plaat nét niet lenig genoeg te zijn, oioi. Ik stond net boven mijn haak, zelfs een beetje rechts er van en ook nog eens een beetje voorover geleund. En ik kreeg mijn voet niet bij mijn hand op een hoge tree. Helaas, het was de enige mogelijkheid in de positie die ik inmiddels had.

Heel even ging het door mijn hoofd: "Nee, dit lukt niet, ik moet terug". En nog sneller: "Ben jij gek?? Terugklimmen is in deze positie net zo min een optie als dat vallen waar je je zo druk over maakt. Je moet gewoon omhoog!" En wat doe je dan? Met de moed der wanhoop nog maar eens proberen. Twee, drie pogingen en ineens had ik een hakje tegen de rots, omhoog kruipen nu, millimetertje bij millimetertje met hakke-tene-hakke-tene-húp! Tenen op de tree! Wat een opluchting en wat makkelijk leek nu het gaan staan en wat was ik blij!!

Nu kon me niks meer gebeuren. Twee lastige plaatpassen waarbij er uiterst weinig voor je handen zit deden me relatief weinig. Ze herinnerden me aan een zonder-handen-route in de hal, waar nog minder zit voor je voeten, dus met éénderde van mijn voet in een kommetje van de rots moest ik het toch zeker kunnen, vertelde ik mezelf. Waar kwam dat zelfvertrouwen nou ineens vandaan? En belangrijker nog: hoe kan ik het oproepen als het eens wat minder makkelijk komt?

Voor de volgende 5c was ik nu ook wel in. Miss magie op Pucelle. Weer een plaat, het najaarsdoel 'voeten' is inmiddels afgevinkt. Ik nam mezelf de keuze om hem voor te klimmen de eerste tien meter bepaald niet in dank af, maar daarna kwam ik in de flow en ook deze klom ik uit. Wat is de beloning dan groot als je boven bent, heerlijk! Daar doe ik het voor. En voor het warme najaarszonnetje. En voor fijne klimvrienden.

zondag 5 oktober 2008

herfstdoelen

herfstplaatjeKlimmaatjes A. en F(rans) zaten al in de hal en lepelden de resten van hun avondeten weg. "Wat gaan jullie doen, boulderen of klimmen?", vroeg ik. "Boulderen", antwoordde A. en "Dat wat jij gaat doen", antwoorde F. Dat laatste hielp niet. Ik wilde juist niet kiezen. "Maar waar heb je het meeste zin in dan?" Tja. Ik had zin om te boulderen, maar vond dat ik moest klimmen. Ik wil me namelijk prettig gaan voelen in de 6a's en de stap maken naar de 6c's en ik heb zomaar het gevoel dat klimmen daar beter bij helpt dan boulderen. Bovendien ben ik aan het werken aan het voetgevoel (dat lijkt een terugkerend nazomer/herfstprobleem te zijn) en ook dat gaat beter in routes.

Gelukkig hakte F. de knoop voor me door, door te zeggen dat we natuurlijk wel stevig gingen boulderen en niet zomaar een beetje leuk klauteren. De nieuwe ladder geeft daar ook alle aanleiding toe, want er zijn relatief weinig drieën en vieren. Dus ik heb de halve avond heel lekker in twee vijven gewerkt. En oh verrassing: het probleem zat vooral tussen de oren...

Dat met die voeten heeft ongetwijfeld ook daarmee te maken, bedacht ik me, toen ik evaluatief over mijn klimavond nadacht. Angstgevoelens zorgen er doorgaans voor dat je niet meer stevig op je voeten staat, maar een beetje gaat 'zweven'. Nu dan, voeten en oren dus. En 6c's. Het herfstdoel is gekozen.

zaterdag 27 september 2008

deep water soloing in mallorca

Een aantal klimmaatjes gaat in oktober naar Mallorca. Lekker een week klimmen in de zon (tenminste, dat van die zon is wel de bedoeling, maar die werd helaas niet gegarandeerd bijgeleverd). Ik was daar graag bij geweest, maar door een foutje op het ministerie van onderwijs is de datum van de herfstvakantie twee keer heen en weer geschoven en dacht ik dat ik moest werken die week. Inmiddels is het te laat om nog goedkoop te boeken naar Mallorca en moet ik het dus in de herfstvakantie wat dichterbij zoeken.

Daarmee gaat wel een mogelijkheid voorbij om me eindelijk eens te wagen aan Deep Water Soloing. Als surrogaat is er YouTube. Er is net een film uitgekomen over DWS in Mallorca; hier is de link naar de trailer van Perfecto, DWS in Mallorca. Ze hebben ook nog een site: perfectothemovie.com.

Hmm, als ik die trailer zie en de foto's op de site, dan zou het wel eens kunnen zijn dat ik het sowieso veeeeeel te eng had gevonden. Of is dit nu omdat ik gewoon een reden wil hebben om het niet erg te vinden dat ik niet mee ga?

woensdag 24 september 2008

reel rock film tour in nederland

Ik mag graag klimfilmpjes bekijken. Wanneer er stevige muziek uit de boxjes van mijn computer komt, vergezeld van gesteun en geschreeuw, weet M. al hoe laat het is: "Heb je er weer een gevonden?"

In mijn mailbox en op diverse blogs kom ik op dit moment regelmatig iets tegen over de EOFT. Begrijpelijk, outdoor enzo, maar wat me wel verbaast is dat ik over een ander en in klimmersogen veel leuker film-evenement nauwelijks nog iets gelezen heb: de Reel Rock Film Tour. Op zaterdag 15 november komt de Reel Rock Film Tour naar Nederland (volgens mij voor het eerst) en wel in Monk in Eindhoven. Om je een idee te geven, hier is de trailer:





En als je het nog spectaculairder wilt, kijk dan ook even naar de trailer van The Sharp End, de film die in zijn geheel bij de RRFT te zien is:






Check hierna eventueel ook nog even de website van reelrocktour.com. En zet dan het evenement in je agenda: 15 november, Monk, Eindhoven.

maandag 22 september 2008

zuidpoolexpeditie

teamlid in onderzoekVoor expeditienieuws moet je normaal gesproken niet op dit blog zijn, kijk daarvoor bijvoorbeeld bij mounteverest.net of bij thepoles.com. Op die laatste vond ik echter een bericht, dat één van mijn klimmaatjes vast interessant vindt (E., let op!) en misschien ook mijn lezers uit de medische hoek:

Dit seizoen gaan twee Britse student-artsen op expeditie naar de Zuidpool. Niet alleen nemen ze alle benodigde voorraden zelf mee en gaan ze een via een nieuwe route, ook zijn ze van plan onderzoeken te verrichten om daarmee meer zicht te krijgen op onder andere hun lichamelijk reakties op deze extreme inspanning en onder deze extreme omstandigheden. Maar niet zomaar: daar één van de artsen diabetes heeft, kunnen ze de reakties van een diabetespatient vergelijken met die van een niet-diabetespatient.

Hier is de pagina waar het onderzoek omschreven wordt, op hun website Extreme South. Het plaatje komt ook van hun site.

donderdag 18 september 2008

buitenlands klimmen met de iPod topo

Zelf klimmen is natuurlijk het allerbeste. Klimfilmpjes bekijken is een goede tweede. Maar ook van sommige foto's kun je heel blij worden. Gisteren kreeg ik bij wijze van kadootje-uit-Tsjechië deze foto toegestuurd. Wat een interessante wand! 't Is een beetje jammer van de omgeving, maar als je eenmaal aan het klimmen bent, merk je daar toch niets meer van. Oh, en het is ook een beetje jammer dat Tsjechië niet echt naast de deur is. Maar als je er er dan toch bent, kun je weer wel naast de deur slapen, want op dit studentencomplex (een voormalig atleten-complex) zijn delen van de flats in gebruik als hostel.

Als je nog iets verder weg gaat klimmen, in het bouldergebied Gara Gorge in de VS, hoef je geen papieren topo meer mee te nemen wanneer je toch al van plan was om je iPod of iPhone bij je te dragen. Slimmeriken hebben namelijk een prachtige topo gemaakt die je kunt raadplegen op je iPod. Je kunt door de topo heen bladeren, op kaartjes zien hoe je bij de boulders moet komen, zien hoe de lijn loopt en je krijgt ook nog een korte omschrijving van de boulder. Ik heb eerlijk gezegd geen idee waar Gara Gorge ligt, maar dat mag de pret niet drukken. Wie gaat er aan de slag met Bleau voor op de iPod? Of met België?

zondag 14 september 2008

richard

Richard in BleauGisteren kwam het bericht dat een tot voor kort actieve klimmer uit onze regiogroep is overleden. Hij was al langere tijd ziek en het was ook inmiddels duidelijk dat hij die ziekte niet meer te boven zou komen. Toch komt zoiets nog onverwacht.

Tijdens mijn allereerste instructieweekend in de Ardennen, in het voorjaar van 2004, was Richard mijn instructeur. Mijn eerste nageklommen route in echte rots zou de eerste lengte van de Walter Pijler in Hotton zijn. Het sneeuwde licht en ik stond onderaan de rots te blauwbekken en te zekeren. Het voorklimmen van de route ging Richard tot zijn eigen verrassing mentaal niet heel makkelijk af, hij moest op het relais eerst een paar minuten bijkomen voordat hij mij omhoog zekerde. Hij wijtte dat zelf aan de eerste route van de dag, aan de onervaren zekeraar op de grond en niet in de laatste plaats aan de gladdigheid in verband met de sneeuwvlokken.

Een paar maanden later klom ik mijn eerste route voor. Was het toeval, dat Richard weer mijn instructeur was en dat de route die ik zou klimmen de tweede lengte van de Walter Pijler was? Richard maakte een foto toen ik net op weg was, een foto van een moment waar ik heel trots op was en de foto prijkt dan ook sindsdien in het klimmenu van mijn site.

In de herfst van dat jaar bleek, dat de golf van adrenaline die hij had gevoeld in het voorjaar, tijdens het voorklimmen van een route in de sneeuw, een heel andere oorzaak had gehad dan voorklimangst: een gezwel in de bijnier zorgde voor een verstoorde adrenalinehuishouding. Sindsdien is het niet goed gegaan met zijn gezondheid; operaties en behandelingen brachten steeds niet wat we er van hoopten. Toch was Richard vaker wel dan niet van de partij. Eerlijk over hoe het ging, maar ook met een vastbeslotenheid niet bij de pakken neer te gaan zitten. Zodra het maar even kon ging hij met zijn vriendin mee op klimweekend, naar Bleau of was hij op vrijdagavond in de hal te vinden. Het afgelopen jaar betekende dat overigens ook vaak dat hij er wel bij was, maar niet meer ging klimmen. Ik schrok twee weken geleden dan ook minder van het bericht dat de tumoren niet meer behandelbaar waren, dan van de mededeling dat Richard geen puf meer had. En toen ik gisteren op mijn telefoon zag dat er gebeld was door degene die vanuit de regio de contacten onderhield, wist ik het eigenlijk al.Richard (links) op de camping aan de Ourthe

De relativerende humor van Richard, de enorme hoeveelheid foto's die hij tijdens activiteiten maakte, zijn verbondenheid als instructeur met de begintijd van mijn klimmen, zijn instructeurskwaliteiten die het in ieder geval bij mij heel goed deden indertijd; het zijn de dingen die ik me van hem zal blijven herinneren. Hoewel ik nu eerst nog moet gaan beseffen dat dat er niet meer zal zijn.

update: ook Frans, REmy, Bas en Abby hebben aandacht besteed aan het overlijden van Richard.

maandag 1 september 2008

twee dagen boulderen aan zee

Wat kan een mooi weekend toch een hoop energie geven. De lagedrukgebieden en fronten die deze zomer lijken te beheersen hadden precies het weekend van 30 en 31 augustus uitgekozen om het strand van Scheveningen met rust te laten; een beter weekend dan het afgelopen kon BAZ zich niet wensen.

Honderden klimmers vermaakten zich met honderden boulders in een lekker relaxte sfeer. Ik heb me op de vijven gestort. Misschien had ik nog een vijf+ moeten proberen, want een paar van die vijven deed ik wel erg makkelijk. Maar eerlijk is eerlijk: er was er zaterdag ook één bij die ik na 12 pogingen nog steeds niet had en die ik maar heb opgegeven, omdat mijn vingers er pijn van begonnen te doen. Ik wilde hem eigenlijk nog op herhaling gooien op zondag, maar dat is er niet meer van gekomen. Daarvoor in de plaats heb ik zondag aan een paar andere vijven gewerkt en aan een leuke dynamische sprong, die E. tijdens de clinic had geleerd. Lekker boven de mat een sprongbeweging oefenen, dat was een fijn gevoel en nog beter: ik kreeg hem te pakken! Toen ik hem eenmaal had, bleef hij lukken; een leuk gevoel: evenwicht, zweefmoment, nieuw evenwicht.

polsbandje BAZ!Uit dezelfde clinic (waarvan ze de deelname gewonnen had bij de verloting) kwam een dyno naar een hoge eindgreep, maar die durfde ik toch niet te proberen, drie meter boven de mat. Misschien volgend jaar. Twee dagen boulderen aan zee: ik kijk er nu al weer naar uit.

zondag 31 augustus 2008

baz!2(008)

Een mooie BAZ!-impressie vind je bij Abby.

baz! 2008

boulderen op het strand, BAZ2008Zee, strand, 25 graden, stralende zonneschijn met af en toe een verkoelend briesje, goed gezelschap en een heleboel leuke boulders, dat is BAZ! dit jaar. Vorig jaar was het behoorlijk druk bij de boulders en soms moest je lang wachten tussen twee pogingen in. Ik had me daarop ingesteld en was met weinig verwachtingen gekomen, in de wetenschap dat ik vandaag ook nog kon boulderen. Maar de opzet met twee grote wanden dit jaar, bleek een schot in de roos. Precies genoeg wachttijd tussen twee pogingen om een beetje te herstellen en toch nog lekker 'in' de bewegingen te zitten. De waardering was lekker soepel, in vergelijking met die van de Klimmuur. De vijven lagen goed in mijn bereik, bleek. Dat ben ik niet gewend :-)klimmen op BAZ2008

's Avonds gebleven voor de spectaculaire finale, eindelijk Muriel Sarkany eens zien klimmen, mooi om te zien, wat een beheersing.

Nu maar eens kijken of ik nog spieren heb die wat willen doen voor me, het voelt alsof ze het wel genoeg vonden gisteren :-) Maar een beetje rondkijken is ook niet verkeerd. Op naar het strand.

vrijdag 29 augustus 2008

buikspieren

Een wandelvakantie in de bergen is goed voor de beenspieren, maar ja, buikspieren en armspieren worden minder aangesproken. Maandag ging ik boulderen en ik had me voorgenomen zo te gaan klimmen, dat ik mijn buikspieren zou voelen en mijn armen niet.

Een interessant voornemen, want ik zet mijn lichaamsspanning en buikspieren normaal gesproken weinig bewust in en daarmee dus ook vaak niet op momenten dat dat wel handig zou zijn. Naast het weer opbouwen van mijn buikspieren na de vakantie, was dit voornemen dus ook een goed mentaal trainingsvoornemen. Ik was verrast hoe veel er lukte, dankzij de spanning die ik met mijn buikspieren probeerde op te bouwen! Ik moet hier echt mee aan het werk. Niet met het kweken van stevige buikspieren, maar vooral met het bewust gebruiken ervan.

Gisteren was het een verrassend milde avond na een dag zonder zon en klom ik met Bas in Bergschenhoek. We wilden beiden rustig aan doen, vanwege BAZ! in aantocht, maar de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat dat niet helemaal gelukt is, want mijn laatste route was een vreselijk zware 5b. En raad eens wat hielp bij twee of drie lastige passages? Buikspieren! Echt waar.

Morgen en overmorgen dus BAZ!, Boulderen Aan Zee. Volgens de meteorologen zal het lekker weer gaan worden. Op dit moment is daar helaas nog niet veel van te zien.

Hier vind je de actuele situatie, hopelijk zie je daar morgen lekker blauwe lucht en een stralend zonnetje :-)

zondag 24 augustus 2008

terug

De vakantie in tien punten:

1) Ik heb ontdekt dat ik etappes van een uur of drie, vier best prettig vind. Maar je middagen in de hut zijn wel lang.

2) In de Spaanse berghutten in de Pyreneeën eet je weliswaar wat de pot schaft, maar dat is absoluut geen straf.

3) Na een week niet douchen is een douche op de camping het toppunt van luxe.

4) Niet alleen met stokken lopen is fijn voor de knieën, maar met kleine stapjes omhoog lopen helpt ook.

7) Handschoenen mee op huttentocht bleek weer geen overbodige luxe, zelfs niet in hartje augustus onder de 2500 meter in de zuidelijke Pyreneeën. We liepen door anderhalve centimeter sneeuw, terwijl het om ons heen nog viel. Prachtig!

8) We hebben gemzen gezien (in de sneeuw), vier gieren, diverse andere roofvogels, een alpenmarmot van heel dichtbij, en telkens weer kikkertjes, in het gras of in het water.

9) Ziek worden tot spugen aan toe, zodat je geen stap meer kunt zetten, kan alleen op een mooie, zonnige dag. Gelukkig was dat het.

10) De leukste berghut had het beste eten en het slechtste sanitair (maar dat went).

woensdag 6 augustus 2008

tochtenvoer

Twee jaar geleden schreef ik hier een recept voor prettig tochtenvoer. Vandaag probeerde ik hetzelfde recept nog een keer, maar dit keer had ik wél een weegschaal. Ik weet het nu weer: ik moet gewoon mijn gevoel volgen in de keuken.

Ik kon me niet meer herinneren hoe de substantie was twee jaar geleden, maar ik volgde het recept, dus wat zou ik me zorgen maken? Toch kon ik me niet voorstellen dat het mengsel dat ik op het bakblik gooide zou worden wat ik twee jaar geleden kreeg. Toen het baksel uit de oven kwam, bleek inderdaad dat de muesli-notenrepen meer krokante muesli waren geworden dan repen. Erg lekker, dat wel, maar niet handig om mee te nemen in de rugzak.

Ik probeerde nog een tweede recept uit, uit dezelfde Hoogtelijn, de 'super-power-bar-waarmee-je-ineens-weer-heel-hard-gaat-lopen'. Ik heb me helemaal suf geroerd in de pan, wat een bewerkelijk recept! Het smaakte al snel erg lekker, ik heb flink uit de pan gesnoept, maar het duurde allemaal langer dan ik had gedacht. En nu ze klaar zijn, weet ik dat ik toch nog te ongeduldig was en de massa nóg wat langer had moeten laten koken, het is eigenlijk te zacht gebleven. Dat is ook weer niet handig in de rugzak. Maar wel lekker...

Mocht je geïnteresseerd zijn in de tochentvoer-recepten uit de Hoogtelijn van een aantal jaar geleden, kun je naar mijn site nanske.nl gaan. Na de vakantie ga ik eens denken over de verbouwing van die site, maar op dit moment moet je nog even klikken op het menu-onderdeel 'klimmen', waar de link naar de tochtenvoerrecepten onderaan de pagina te vinden is

donderdag 24 juli 2008

ongeluk in de alpen

Ik zit me al een hele middag af te vragen waar toch ineens al dat verkeer op mijn weblog vandaan komt. EenVandaag bracht de uitkomst: het ongeluk in het Mont Blanc-gebied, waarbij een Nederlandse vader en zijn drie kinderen zijn omgekomen. Heel journalistiek Nederland weet vandaag de NKBV te vinden en dus ook deze weblogs.

Frits Vrijland maakt overuren. Niet alleen zat hij net in EenVandaag, maar ik vond ook een genuanceerd artikel in het Reformatorisch Dagblad, waarin hij uitgebreid geciteerd wordt.

Een ongeluk drukt je weer even met je neus op de feiten: de zwaartekracht is een factor van betekenis. "Houd je rekening met deze risico's, wanneer je de bergsport beoefent?", vroeg de reporter van EenVandaag. Vrijland ontweek deze vraag een beetje, door te verwijzen naar een goede voorbereiding. Maar juist dankzij die voorbereiding houd je inderdaad rekening met de risico's. Hetzelfde doe je, als je je autogordel omdoet, of wanneer je besluit bij afnemend tij niet de zee in te gaan. Je kent de risico's. Je weegt ze af tegen dat, wat het aangaan van de risico's je brengt.

Er zijn doodsoorzaken die niet te vermijden zijn en er zijn doodsoorzaken die wel te vermijden zijn. Bergbeklimmen hoort tot het laatste. En natuurlijk hoop ik op een lang en gelukkig leven, wie niet? Maar volgens mij is het vermijden van bergen beklimmen geen garantie voor een lang en gelukkig leven. Niet autorijden ook niet. Zelfs gezond leven is dat niet.

Ik hoop dat mijn omgeving aan mij blijft vragen, waarom ik wil klimmen, wat het mij brengt. Ik kan daar helemaal geen eenduidig 'dit-is-het'-antwoord op geven. Maar ik hoop dat ik kan overbrengen dat het heel veel voor mij betekent en ik hoop dat mensen zich dát herinneren, mocht er onverhoopt iets mis gaan. Mijn gedachten gaan naar de moeder van het gezin en naar de vier mensen, die iets deden, wat vermoedelijk veel voor hen betekende.

maandag 21 juli 2008

instructie in hotton

Ruim vier jaar geleden was ik voor het eerst in Hotton. Het sneeuwde licht en ik zette mijn eerste schreden in de rots. Op mijn bergschoenen, want ik vond het veel te koud om mijn klimschoentjes aan te trekken. Ik kwam er nog een paar keer terug voor instructieweekends en op mijn eerste weekend als zelfstandig klimster was ik er voor het laatst. Het was een warm zomerweekend; geen sneeuw, maar zwemmen in de Ourthe na afloop!

Misschien is het omdat Hotton zo verbonden is met de begintijd van mijn klimactiviteiten, maar toen ik er afgelopen weekend weer was, voelde ik me er helemaal thuis. Ik vond het meteen jammer dat het zo lang geduurd had, twee jaar, voordat ik er terugkeerde. Ik was weer mee op instructieweekend, stage lopen dit keer, de rollen waren dus omgedraaid. Wat een heerlijke routes in Hotton. Ik had echt zin om alles weer te klimmen waar ik drie jaar geleden in geploeterd had. Dat kwam mooi uit, want dat waren natuurlijk precies de routes die in een instructie-situatie mooi van pas komen.plaatje van schoolbord

Op de terugweg in de auto hadden we het over het instructie geven en hoe makkelijk of moeilijk dat is. Door de verhalen van mijn medeinstructeurs besefte ik hoe vanzelf het lesgeven bij mij gaat. Hoe ik van de situatie die ik voor me heb uitga en daar vrijwel meteen mogelijkheden bij zie om er een leersituatie van te maken. Eén vraag van de cursist en ik heb zo weer een half uur of een uur van de instructietijd vol.

Ik kom het iedere keer weer tegen, die basale onzekerheid over of ik de dingen die ik wil doen wel kan. Ik heb me echt afgevraagd of ik dat wat ik in mijn werk zo vanzelfsprekend doe met rekenen, taal of (on-)gezellig samenzijn, ook zomaar om zou kunnen zetten in het instructie geven aan beginnende klimmers. Maar na dit weekend weet ik dat ik me daar echt geen zorgen over hoef te maken. Mijn arsenaal aan mogelijke oefeningen en werkvormen, dat mag zeker nog uitgebreid worden en het voortdurend geconcentreerd zijn kost nog veel energie, maar het aandragen van leer- en oefenvormen op een handig moment, dat is gewoon een tweede natuur geworden. En ik vind het ontzettend leuk om te doen! Maar dat had ik geloof ik al een keer gemeld.

(plaatje gevonden op de website van trajectum, het magazine van de hogeschool utrecht)

zondag 13 juli 2008

nanske's schoolblog

De inspiratie voor dit blog is ver te zoeken. Ieder uur van de dag wordt opgeslorpt door eindejaarsactiviteiten en -verplichtingen. Ik heb de slechte eigenschap onder druk mezelf het beste aan het werk te krijgen, dus ik stel het werk uit tot de deadline me dwingt alle beschikbare tijd te gebruiken. Gek genoeg blijkt altijd weer dat ik in de tijd die daarvoor ligt al een heleboel mentaal voorwerk heb gedaan. Voor de post 'onvoorzien' is namelijk, wanneer ik eenmaal echt begin, nauwelijks nog ruimte, maar die is ook nooit nodig, want het is alsof ik alles al in mijn hoofd heb zitten en ik heb alleen nog maar tijd nodig om het daar uit en op papier te krijgen. Interessant.

Goed, een lastige bijkomstigheid is dan wel, dat ik heel monomaan word qua activiteiten, terwijl ik veel liever van de hak op de tak spring en van alles tegelijk aanpak. Natuurlijk kan ik 'alles tegelijk' nooit zo consciëntieus te lijf gaan als ik kan doen wanneer ik me op één ding richt. In sommige gevallen is dat laatste dus nodig. Maar ik word er wel een beetje ongelukkig van.

Ik word wel weer heel gelukkig van gelukt werk. Aanstaande vrijdag lever ik gelukt werk af. 21 kinderen die er klaar voor zijn naar het vervolgonderwijs te gaan. 21 uitgebreide eindverslagen, passend bij ieder kind. En voor ieder kind een tekening met een mooi opgeschreven persoonlijk motto.

Daarna begint het klimmen weer. Nog even geduld.

zaterdag 5 juli 2008

vier eerste ervaringen met verschillende slacklines

Van de week kwam er een bevermailing met de post, met als eerste aanbieding, jawel, een slackline-kit. Da's een ready-made slackline, supergemakkelijk opzetten, want de lijn komt met een spanner en heeft een eindlus ingenaaid, zodat je 'm makkelijk om een paal/boom kunt vastleggen. Ik was niet meteen verkocht, nee. Het leuke van de slackline zit hem er voor mij juist in dat je het met een flinke bandschlinge, twee bomen en enkele karabiners kunt opzetten. Het is overigens niet aan te raden om de karabiners die je hebt gebruikt voor de slackline nog voor het klimmen te gebruiken.

fotootje van de gibbon slacklineGisteravond hing in de hal gelukkig nog steeds de slackline. Nog steeds? Eeh, nee, niet helemaal. De lijn van vorige week lag werkeloos op de grond en een nieuwe lijn was gespannen. En laat dat nu precies de lijn zijn die bij de bever werd aangeboden. Ik kan u trots melden dat ik de slackline nu uit kan lopen. Althans, deze slackline. Drie recente slackline-ervaringen dus: een brede bandschlinge in Bleau, een smalle bandschlinge vorige week in de hal, beide met karabiners opgespannen en de wat stuggere lijn van Gibbon, die ook breed is en met de spanner heel strak kan worden getrokken.

1) Een brede band is fijner om over te lopen, omdat je iets gemakkelijker een niet al te precieze voetplaatsing kunt corrigeren.

2) De stijve lijn van Gibbon is lastiger te corrigeren met je lijf dan de slappere lijn van vorige week. Maar: de lijn is ook minder beweeglijk wanneer je lichaam een beweging maakt, dus je hoeft ook minder te corrigeren.

3) De lijn had de neiging om te kantelen, ook weer door de stijfheid (een balanceerbrug van planken doet dat ook). Dat is erg wennen.

4) De lijn van Gibbon stond zo strak, dat je 'm met weinig moeite als een trampoline kon gebruiken voor een sprong op de lijn. Ok, het neerkomen gaf mij nog wat problemen, althans, als ik de intentie had gehad op de lijn neer te komen :-) Kortom: wil je truukjes, dan is deze lijn zeer geschikt.

Binnenkort naar Frans, om daar verder te oefenen ;-)

donderdag 3 juli 2008

dat is een handig afvalzakje

Hebbedingetje voor op vakantie: een afvalzak van zeven meter, die je op iedere gewenste lengte afscheurt en met een knoopje een bodem geeft. Handig!

Van bever, met animatie van het concept.

zondag 29 juni 2008

lopen over de slackline

In de hal waar ik meestal klim deed ik het, iets van een jaar geleden, voor het eerst: slacklining, oftewel: lopen over het slappe koord. Nu ja, bij zo'n eerste keer mag je 'lopen' wel weglaten, het was meer oefenen in gaan staan, wat overigens al best aardig lukte toen.

Afgelopen hemelvaart bleek dat het slacklinen een hoge vlucht aan het nemen is. We stonden op camping La Musardière en grapten dat we opvielen omdat we géén lijn hadden bij onze tent. We hadden echter vriendelijke Britse buren, mét een koord, waar we best gebruik van mochten maken van ze. Dat lieten E. en ik ons op een stille avond geen twee keer zeggen en we oefenden tot we er bij neervielen. Het was een brede en vrij strakke lijn, wat het een beetje gemakkelijker maakt en we konden beiden al één of twee pasjes zetten voordat we onherroepelijk door de zwaartekracht verslagen werden.

Afgelopen vrijdag had iemand weer een lijntje gespannen in de hal. Dat kwam mooi uit! Het boulderen ging tenslotte maar zeer matig en bij het slacklinen heb je maar één soort concentratie nodig, dat kon ik nog net opbrengen. Het ging alweer een beetje beter dan op de camping, ondanks dat de gebruikte bandschlinge twee keer zo smal was. Het opstappen bleek dit keer niet meer de moeilijkheid te zijn. Het zetten van meer dan anderhalve stap echter wel. Maar nadat ik de aanwijzing had gekregen vooral een beetje door de knieën te gaan bij het opvangen van de bewegingen van het koord, lukte het me aan het einde van de avond inderdaad om na het opstappen telkens enkele passen over het koord te lopen.
nanske op de slacklinenanske op de slacklinenanske op de slackline
Na de meivakantie had ik al enthousiast op het internet gezocht naar diverse links over hoe je een slackline opzet, hier komen er een paar:

een wikihow-artikel: hoe bouw je een slackline?
een youtube: zo bouw je een slackline
Nederlandstalige artikelen vind je op slackline.nl

(copyright van de foto's: Frans

zaterdag 28 juni 2008

stijve nek

plaatje van weleda arnica spierbalsemIk was zo moe gisteren, dat ik nauwelijks meer naar de hal gefietst kwam. Daarbij kwam dat ik mijn gedachten zo slecht op een rij kreeg, dat ik drie keer terug moest omdat ik iets vrij essentieels vergeten was (sleutels, regenjack voor de terugweg, portemonnee). De gordel had ik al wijselijk thuis gelaten, met zo'n hoofd zekeren leek me vrij onverstandig.

Bij het boulderen bleek, dat ik ook fysiek behoorlijk aan het einde van mijn latijn was. Leuke technische bewegingen in de makkelijke boulders gingen helemaal niet slecht, maar zodra er ook maar iets van lichaamsspanning of actief spiergebruik aan te pas moest komen, was ik nergens meer. Nou ja. Zo'n bouldermat ligt ook best lekker.

Een van die boulders deed ik zonder de mat eronder en ik ving mijn afsprong netjes op op de harde vloer. Frans zag dat en sleepte de mat onder de boulder, ik hielp zelfs nog mee om hem goed te leggen. Toen ik afsprong in de tweede poging, vanaf dezelfde plek, had ik helaas de eerste sprong nog in mijn geheugen (had ik al gezegd dat ik het allemaal niet op een rijtje had?). Ineens voelde ik iets onder mijn tenen waar ik het niet verwachtte en mijn lichaam paste razendsnel de 'opvangstrategie' aan aan de vloer die blijkbaar ineens dertig centimeter hoger begon dan een paar minuten eerder. Tot zover ging alles goed. Alleen toen probeerden al mijn spieren de landing op de harde vloer te compenseren, terwijl ik lekker zacht nog vijftien centimeter wegzakte en er dus niets te compenseren viel. En nu heb ik een stijve nek/schouder. Dat is raar, een spier verrekken omdat er niets is!

(foto van Weleda Nederland)

dinsdag 24 juni 2008

juf zijn

Juffen moeten in juni en juli geen leuke weekendactiviteiten meer plannen, want de weekends heb je in die tijd nog harder nodig dan in 'doordejaarse weken'. Daarom was ik best een beetje jaloers op een aantal van mijn medeklimmers, die een lekker weekendje instructie geven achter de rug hebben in Dave.

Tot een jaar geleden had ik helemaal geen zin om instructie te gaan geven. Lesgeven deed ik tenslotte al de hele week en liever klom ik voor mezelf in de schaarse weekenden die ik vrijmaakte. Maar sinds ik vorige zomer besloot dat ik met ingang van aankomend schooljaar wat minder dagen juf wilde zijn, kreeg ik ineens veel zin om mijn juffenvaardigheden ook voor het klimmen in te zetten. En ik merk dat het kriebelt.

maandag 23 juni 2008

materiaalplakkertjes

Ik hoop niet dat ik weer te vroeg juich, maar de originele gear tags van tags4 lijken er weer aan te komen. De website geeft aan binnenkort weer "back in business" te zijn. Ik heb natuurlijk doorgegeven graag op de hoogte te worden gebracht; als ze weer te bestellen zijn laat ik het weten.

zaterdag 21 juni 2008

ATC Guide en Petzl Reverso3

Hee, wat zie ik? Petzl heeft zijn reverso op bezoek laten gaan bij Black Diamond en nu is er de Reverso3. Zoals het Petzl betaamd hebben ze er een prachtig filmpje bij gemaakt, waar ik natuurlijk mijn eigen ATC-guide in zie figureren, in plaats van de werkelijk getoonde petzlkloon.






zondag 15 juni 2008

review: stic it (een alternatief voor pof)

Pof (magnesium) wordt algemeen gebruikt door klimmers, maar heeft genoeg nadelen om er een hekel aan te hebben. In de klimhallen hangen veel kleine stofdeeltjes door de pof en dat is niet gezond. Pof blijft op de grepen achter en dat maakt de grepen nog gladder, zeker in combinatie met vocht. Pof is ook niet zo goed voor de rotsen.

Een hekel hebben aan pof is natuurlijk makkelijk voor mensen die het niet nodig hebben, maar ik krijg met pof significant meer voor elkaar dan zonder. Ik heb mijn hekel aan pof wel eens omgezet in daden, maar dat heb ik niet lang volgehouden.

In december kwam op mijn verjaardag de verlossing in de vorm van een klein flesje, Stic It. Ik had het een half jaartje eerder al eens geprobeerd uit het flesje van een klimmaatje, in Fontainebleau. Toen vond ik het maar plakkerig spul, dat te kort effect had. Maar het hebben van een eigen flesje gaf me de kans om het aan een wat uitgebreider onderzoek te onderwerpen. Inmiddels gebruik ik het wekelijks en vind ik het tijd worden voor een review.

afbeelding flesje stic itStic It is een mengsel van hars, alcohol en nog wat (natuurlijke) stofjes. Je giet een paar druppels in de palm van je hand en je wrijft het in. Het is nu een plakkerig laagje geworden, maar het gaat er juist om dat je even wacht totdat het laagje opgedroogd is en niet meer plakt (ook al suggereert de naam anders), waarna het voorkomt dat je handen gaan zweten. Het is daarmee een alternatief voor het gebruik van pof. Na een half uur tot een uur breng je een nieuwe laag op. Mocht je nog last hebben van gladde grepen, door zweet van anderen en/of een aangekoekte laag magnesium op grepen, kun je tussendoor even poffen. Stic It dat op je handen is achter gebeleven gaat er met water en zeep weer af.

Werkt dit echt? Ja, ik kan niet anders concluderen dan dat dit werkt. Ik gebruik het tijdens boulderen en tijdens klimmen van routes en het voorkomt op fantastische wijze geglij en geglibber. Voor een pofhater als ik is het de hemel. In de regel kan ik ermee volstaan het op te brengen voordat ik aan een route begin, alleen in lastige routes waarin ik moet werken druppel ik soms halverwege nog eens. Nu moet ik daar eerlijk bij zeggen dat dat soms ook wel een beetje een psychologisch 'poffen' is. Bijpoffen met magnesium doe ik ook wel eens, met name tijdens het boulderen. Ik heb namelijk tijdens het boulderen ook de behoefte om voor iedere poging mijn flesje tevoorschijn te halen en hoop dat een beetje binnen de perken te houden door te poffen. Stic It werkt echter beter... Ik doe dan ook beduidend minder lang met een flesje dan de fabrikant aangeeft (mijn derde flesje is al een flink eind heen, terwijl ik nog halverwege mijn eerste flesje zou moeten zitten).

Werkt er ook iets niet? Ja, er werkt ook iets niet, namelijk water en zeep. Stic It vormt met pofresten en vuil van de grepen en aluminiumresten uit het touw een vieze laag op die plekken van je handen die minder vaak met de grepen in aanraking komen. Met name tussen je vingers, want hoe goed je ook oppast dat daar geen Stic It terecht komt, die pogingen mislukken echt.

Gelukkig, in combinatie met nagels (krabben!) of een nagelborsteltje werkt water en zeep inderdaad goed. Als je de zeep vervangt door ecover karweizeep gaat het helemaal goed. Dit is een vloeibare zeep, die net als garagezeep ruwe stukjes in de zeep heeft om je nagels te helpen krabben. In tegenstelling tot echte garagezeep (die de Stic It-resten er ook af schijnt te krijgen), is deze zeep zacht voor je handen.

Enthousiast dus? Ja. En ik vind het jammer dat de klimwinkel waar ik het vaakste ben, namelijk mijn eigen klimhal, Stic It (nog) niet verkoopt. Ik ben alleen wel benieuwd (en mijn klimhal misschien ook) of Stic It niet toch, in tegenstelling tot wat de fabrikant beweert, een laagje op de grepen achterlaat. Want als dat zo is, dan denk ik, gezien mijn ervaringen met nagels, borsteltjes en speciale zeep, dat de hogedrukspuit dat laagje er maar moeilijk af zal krijgen...

(plaatje van de site van de importeur)

zaterdag 14 juni 2008

voetbalavond

Frans kwam gisteren terug van het boulderen en aangezien hij de voetbalwedstrijd maar matig interessant vond, schreef hij ondertussen een humoristische kijk op het boulderproces en de klimmerspsychologie daarbij. Ik zwijg verder over de wijze waarop Frans gemeend heeft mijn portretrecht te kunnen misbruiken, maar wil hem wel danken voor de kleine hint naar een onderwerp dat ik nog open had staan op mijn blog, namelijk een update over stic it, het plakkerige goedje dat als alternatief voor pof kan dienen. Die houden jullie te goed voor morgen.

Het klimmen gisteren voelde goed. Ik zat praktisch direct uit school alweer op de fiets richting klimhal en dat beviel me maar matig, ik voelde alles nog nazinderen en het gevoel sinds acht uur 's morgens nauwelijks rust te hebben gehad (never a dull moment als je leerkracht bent) overheerste. Gelukkig, eenmaal aangekomen was dit gevoel snel over en ging ik als een trein.

Eerst een paar eenvoudige routes en toen een nieuwe, lange, 6a. Een plek was wel jammer: ik had de route, bleek later, goed begrepen, maar ik zag een tree om de hoek en een hoge greep, eveneens om de hoek, over het hoofd. Het vervelende was, dat het alternatief zo 'te doen' leek en voelde, dat ik ook niet in de gaten kreeg dat ik iets verkeerd deed. Gelukkig zag na drie mislukte pogingen in het alternatief mijn klimmaatje P. de twee grepen en bleek ik dus inderdaad op de goede plek te hebben gestaan tijdens mijn eerste poging. Drie overbodige bloks dus, grmbl.

Ook P. vermaakte zich uitstekend in deze route en er kwam twee keer een grote grijns in mijn richting. Dat mocht ook, want hij klom netjes en dus (bijna) zonder overbodig sleuren deze mooie route uit.

Om acht uur stipt hielden we het voor gezien en ruilde ik deze mooie klimmiddag/-avond in voor een eveneens mooie, wat zeg ik, prachtige voetbalavond.

woensdag 11 juni 2008

conflicterende liefhebberijen

Ik heb nu alweer zin in vrijdag, schreef ik maandag. Dat is nog steeds zo, alleen er is een probleempje met conflicterende liefhebberijen. Ik had mij om de een of andere reden (wishfull thinking?) in mijn hoofd gezet dat het Nederlands elftal om zes uur zou spelen. Dat is niet zo. En laat kwart voor negen nou precies de verkeerde tijd zijn, wat betreft mijn klimactiviteiten. Ik denk dat ik maar met een tosti achter de kiezen om een uur of vijf richting hal ga, daar het boulderhok in duik en om kwart over acht de tent weer verlaat. Of er moest iemand zijn die om vijf uur wil gaan klimmen?

maandag 9 juni 2008

vrijdagklim

Afgelopen vrijdag klom ik eindelijk een 6b-project uit waar ik al een paar maanden in aan het werken ben.

De eerste keer dat ik de route klom ging wonderbaarlijk goed, maar uiteindelijk kwam ik op 2/3 zo dik in de problemen, dat ik het vermoeid opgaf. De keren daarna ben ik niet meer zo ver gekomen als die eerste keer! Een paar keer kwam ik zelfs niet verder dan twee meter boven de grond, als ik aan het einde van de avond de route in stapte.

Afgelopen vrijdag ging het ineens weer soepel, tot op de eerder genoemde 2/3. Met veel vasthoudendheid lukte hij me uiteindelijk toch en bleek ik de rest weer redelijk aan te kunnen. Toen ik me liet zakken, heb ik diezelfde passage nog een keer gedaan, om het niet af te leren, dus ik hoop de route ook nog een keer 'clean' te kunnen klimmen.

Hierna heb ik nog een paar boulderroutes 'in de week gelegd', waaronder een 5 die ik echt heel graag wil klimmen en die ook steeds meer binnen bereik komt. Ik heb nu al weer zin in vrijdag...

zondag 8 juni 2008

oefenen: mentaal trainen

Maarten Faas reageerde op mijn vorig bericht en maakte nog eens duidelijk dat het voor het aanleren van vaardigheden inderdaad heel belangrijk is dat er, nadat is verteld en getoond hoe het zit, ook geoefend kan worden. Niet een enkel keertje, maar herhaaldelijk, zodat je de handelingen 'mentaal automatiseert'.

Ik dank Maarten voor de reaktie en wil even reageren op dat laatste stukje. Ik ben het namelijk niet helemaal met die verwoording eens (hoewel ik er van overtuigd ben dat we hetzelfde bedoelen). Het gaat er bij fysieke vaardigheden namelijk juist om dat we ze fysiek automatiseren, 'in de vingers krijgen'. Mentaal automatiseren werkt alleen voor dingen die je mentaal doet, zoals bijvoorbeeld het automatiseren van de tafels van vermenigvuldiging. Je kunt iemand een hele verhandeling geven over de te nemen stappen bij het leren fietsen en iemand kan die hele verhandeling uit zijn hoofd leren, maar geef je diegene vervolgens een fiets, valtie gewoon om.

Dat gezegd hebbende, komt nu het leuke. Maartens 'mentaal automatiseren' kan toch wel met fysieke vaardigheden! Het is namelijk heel goed mogelijk en ook heel nuttig om mentaal een fysieke vaardigheid te 'oefenen'.

Ik leerde de techniek tijdens mijn motorrijlssen. De instructeurs zeiden natuurlijk tussen de bedrijven door allerlei handige truukjes, die je dan een keer oefent, maar niet vaak genoeg (alleen al omdat sommige truukjes er vooral in geval van nood zijn en je dat niet zomaar kunt nabootsen). Daarbij gaf een van hen de tip om ook mentaal te trainen. Dat houdt in, dat je in gedachten heel precies de handelingen doet, voelt, die je in een bepaalde situatie uit moet voeren. Zeker wanneer zo'n handeling tegennatuurlijk is, is dat een goede manier om de kans groter te maken dat je het goede doet, mocht de situatie zich voordoen. Voorwaarde is wel, dat je de losse handelingen beheerst, dus in de vingers hebt, anders heeft het niet zo veel zin.

Dit werkt natuurlijk ook voor de Seilrollen-Flaschenzug. Dat is handig, want nu kan ik oefenen terwijl ik op zondagochtend in mijn bed lig en geen zin heb om op te staan...

zaterdag 31 mei 2008

oefenen: reddingstechnieken - seilrollen-flaschenzug

Anderhalf jaar geleden heb ik een klimmaatje een seilrollen-flaschenzug zien bouwen in een werkelijk ongekend tempo. Dat was ook nodig, want een medeklimmer had een val gemaakt en het leek raadzaam hem op die plek (half in het water) niet al te lang te laten hangen. De snelheid waarmee ze dat deed, maakte enorme indruk op mij; het was duidelijk dat ze het gewoon 'in de vingers had', haar handen deden wat ze moesten doen en plotseling was daar de seilrollenflaschenzug.

Ze vertelde dat ze hem een jaar daarvoor op een C2-(of 3-)cursus tien dagen lang iedere dag had moeten doen, tot vervelens toe en dat ze 'gewoon' die handelingen weer deed.

Al een paar keer ben ik sindsdien aan het oefenen geslagen. Onder andere in oktober afgelopen jaar. Op een regenachtige middag tijdens de klimvakantie in Kroatië oefenden we reddingstechnieken op het balkon en ik bleek er niet zoveel meer van te bakken. Mijn handen deden het in ieder geval niet vanzelf. Dus ik heb weer mijn oefentouw in de woonkamer gelegd en oefende een paar avonden de seilrollenflaschenzug.

Vorige week kwam het gesprek in de hal op reddingstechnieken oefenen en prompt werd ik uitgedaagd te laten zien wat ik nog wist. Dat bleek toch weer tegen te vallen zeg.

Nu ben ik dus weer een poging aan het wagen dat ding gewoon vaak te leggen, even tussendoor. Interessante waarneming: gisteren merkte ik dat ik weer op het punt aangeland ben waar ik een half jaar geleden de motivatie verloor. Ik hoef niet meer na te denken om hem te leggen en het is dus niet leuk meer, geen uitdaging meer. Ik denk dan: ach, ik weet hem nu wel.

Inderdaad. Ik weet hem nu wel. Maar als je hem nodig hebt, is het niet meer nu en heb je er niks aan om hem geweten te hebben. In de klas zeg ik dan, zoals miljoenen meesters en juffen voor mij: "Ik moet je 's nachts wakker kunnen maken en dan moet je het half slapend nog weten."  Ik moet dus even doorzetten, anders ben ik hem over een half jaar weer kwijt.

dinsdag 27 mei 2008

klimwandje op school

Leuk, een klimwandje op je eigen school! Of zouden er alleen kinderen op mogen? Het is gisteren feestelijk in gebruik genomen.

Op youtube vond ik de dans waarmee ze het boulderwandje gewonnen hebben.

zaterdag 24 mei 2008

vrouwen en boulderen

Er hadden niet zoveel vrouwen meegedaan aan het NSK boulderen, vertelde Nurdjana (die vierde werd) gisteren in de hal. Dat bracht mijn gedachten op een artikel dat ik een paar jaar geleden las en ik beloofde haar om het op te zoeken. Ik had er over geschreven op dit weblog, dus het zoeken was niet al te veel werk, maar de link klopte niet meer. Gelukkig had ik het nog als pdf op mijn computer staan, waardoor ik het ook snel weer terugvond op het wereldwijdeweb.

Waarom zijn er zo weinig vrouwen in het boulderhok? vraagt Kim Millenaar zich af, terwijl boulderen toch juist voor vrouwen zeer geschikt is: "In de eerste plaats is boulderen veel geschikter om jezelf sociaal gunstig te positioneren. (...) Ben je (...) aan het boulderen, ben je vrij als een vogel om door de hal te dartelen en te praten met wie en wanneer je maar wilt. Een tweede punt is, en dit hebben de mannen om één of andere reden beter begrepen dan de vrouwen (de reden laat zich overigens makkelijk raden), een gordel is niet cool!"

Voor iedereen (m/v) die een duwtje in de richting van het boulderhok nodig heeft: lees het artikel.

vrijdag 16 mei 2008

vingertopjes

Lang leve de climb-on, maar zelfs regelmatig gebruik kon niet verhoeden dat ik in de afgelopen vakantie de huid herhaaldelijk van mijn vingers heb geklommen. Van de zeventien dagen vakantie heb ik er twaalf klimmend doorgebracht, dat was nog niet eerder voorgekomen en helaas, het smaakt naar meer.
nanske in Bleau
Een korte impressie: na het weekend instructie geven ging ik op koninginnedag naar Bleau, voor mijn jaarlijkse hemelvaartsbezoek aldaar. We hadden prachtig weer en er zat duidelijk verbetering in mijn prestaties: waren de drietjes vorig jaar nog echt te hoog gegrepen, deze keer klom ik ze met plezier en vooral met succes. Op naar de viertjes!

Op zondagavond vertrok het grootste gedeelte van de (kleine) groep weer naar Nederland en wij reden maandag met zijn drieën verder naar het oosten, om in Vitteaux neer te strijken. De rotsen van Saffres liggen daar op de spreekwoordelijke steenworp afstand vandaan. Weer werkte het weer hard mee om de trip tot een succes te maken en ik heb flink mijn best gedaan op vijven (vooral voorklimmend) en zessen (vooral naklimmend). Zenuwen? Ja, toch wel. Maar soms ook helemaal niet en zo klom ik niet alleen mijn eerste on-sight 5c voor, maar ik werkte ook nog eens mijn eerste voorklim-6a uberhaupt netjes uit. Ok, het gebiedje waar we op dat moment klommen (Vieux-Chateaux) was uiterst prettig behaakt en ook behoorlijk Frans gewaardeerd, maar dat mocht de pret niet drukken.
nanske in de Noord-Vogezen
Op zaterdag pakten we weer onze spullen in, om de klimvakantie af te sluiten in de Noord-Vogezen. Een leuk gebied, met maar weinig makkelijke routes, dus gelukkig was ik ingeklommen. Een enkel laag vijfje voorgeklommen en vooral vijven en zessen nageklommen; ik hoefde niet meer zo nodig, was bijna een beetje klimmoe, misschien ook omdat ik weer moest wennen aan nieuwe rots en nieuwe waarderingen. En voor het eerst na een klimvakantie vond ik het niet eens zo heel erg om naar huis te gaan. Hoewel, nog liever had ik gewoon een paar rustdagen gehad en was daarna weer verder gegaan!

foto's: Loek Timmermans en Bas van der Smeede

dinsdag 29 april 2008

opletten

Instructie geven in klimmmen is behalve instrueren veel opletten geblazen. Dat laatste viel me afgelopen weekend al gemakkelijker dan twee weken geleden op Bergschenhoek. Toen werd ik echt moe van het voortdurende alles in de gaten moeten hebben. Ik probeerde zondagavond op de terugweg aan L. uit te leggen wat het verschil was, ik kon er toen mijn vinger niet helemaal op leggen. Maar ik geloof dat ik het nu heb: het is makkelijker om op te letten, als je weet waarop je moet letten.

In Bergschenhoek was ik nog heel erg aan het ontdekken wat er allemaal te controleren was en de onzekerheid over of ik alles wel 'had', maakte dat ik voordurend bezig was behalve mijn cursisten ook nog mezelf te controleren of ik inderdaad alles wel gecontroleerd had. Daardoor was ik eindeloos de cursisten en ook nog eens eindeloos mezelf af aan het checken per handeling en per stuk materiaal. Dit weekend was er meer rust, ik wist beter wat ik moest zien en waar ik op moest letten en daardoor lukte het me ontspannener te controleren. En wat vooral de winst was: ik kon onthouden wat ik al ge-double-checked had, zodat dat niet drie, vier, vijf keer hoefde. En daarna nog eens.

maandag 28 april 2008

instructie in dave

Sommige mensen vinden Dave een vreselijk klimgebiedje, vanwege de weg en de spoorlijn, die de hele dag hinderlijk aanwezig zijn. uitzicht vanaf de rotsen in DaveIk probeer me af te sluiten voor het geluid en voel me klimmend als een vis in het water in Dave. Ik houd van de rots daar, ik kan echt genieten van de routes en negeer als ik boven ben de weg en de spoorlijn en kijk met de bochten in de Maas mee naar het Ardense landschap dat zich voor me uitstrekt.

Het genieten werd afgelopen weekend extra makkelijk gemaakt, doordat de zon en de temperatuur geheel belangeloos hun medewerking verleenden. Een leuke groep mensen om het geheel te completeren en voilá, een beter begin van de vakantie had ik me niet kunnen wensen.

R. klimt in DaveOp zaterdag zat ik lekker in het zonnetje bovenop het massief, terwijl cursist R. onder mijn toeziend oog zijn medecursist (en in het dagelijks leven collega) S. omhoog zekerde. We voerden een ontspannen gesprekje en toen werd mij toevertrouwd dat zij mijn weblog hadden gelezen, over leren klimmen via de NKBV, nog voordat ze inschreven voor deze beginnerscursus. Pas tijdens de cursus ontdekten ze dat ik dezelfde was, als degene van wie het weblog was. Brrr, wat een exposure, zo'n weblog :-)

Zondag was er nog steeds veel zon, maar dit keer met een verkoelend windje er bij. De instructiedag ontrolde zich met een vergelijkbaar patroon als de dag ervoor: ik klom lekker onspannen de drietjes voor en op de standplaats liet ik mijn naklimmer net doen alsof hij/zij alleen stond: wat doe je dan? S. klimt in DaveOok nu weer gezellige gesprekken op de standplaatsen, met dame M. en heer M. dit keer en natuurlijk genieten van het klimmen, de zon en het uitzicht. Zo, dat weet ik dan ook weer: instructieweekenden zijn ook leuk vanuit de andere kant van de instructie.

woensdag 23 april 2008

binnen en buiten

In de hal zit ik lekker op stoom. Dat wat ik doe in de 6b's begint langzamerhand al wat meer op klimmen te lijken dan op ploeteren!

Ik stap al een paar weken op vrijdagen in tenminste één en meestal in meerdere 6b's. Niet in alle routes kom ik even ver, maar dat mag de pret niet drukken, zeker niet omdat er ook een paar routes zijn waar ik een aardig eind in gevorderd ben. Twee routes heb ik al praktisch uitgeklommen, maar ik merk dat het route-uithoudingsvermogen in zo'n zes aardig op de proef wordt gesteld.

Buiten, voorklimmend, gaat het wat minder 'op stoom'. Afgelopen zondag was ik in Bergschenhoek en ik bibberde weer eens mijn weg naar boven in de 5b's. Gelukkig ga ik over een week tien dagen lang de rotsen in, dat zal ze leren, die zenuwen! Eerst de boulders in Bleau, daarna routes in de Bourgogne en de Elzas.

Aankomend weekend ga ik ook nog naar Dave in België, waar ik mijn eerste instructeursstage loop in echte rots. Ik ben benieuwd wat dat voor effect heeft op mijn mentale gesteldheid.

zaterdag 19 april 2008

ongezonde waterfles?

Waterflessen en -zakken moet je goed schoonmaken en er moeten geen restjes oud water in zitten wanneer je ze bijvult. Die informatie is bekend. Toen ik dus de kop van dit artikel over ongezonde waterflessen zag, dacht ik dat het daarover zou gaan. Maar nee. Het blijkt te gaan om het plastic waarvan bijvoorbeeld de Camelbakfles en de bekende Nalgene flessen gemaakt zijn, polycarbonaat of Bisfenol-A (BPA).

Nalgene heeft aangekondigd te stoppen met de levering van polycarbonaat flessen en de focus te richten op hun flessen die uit andere plastics gemaakt zijn. Er zijn al langer vraagtekens bij de gezondheidseffecten van het plastic polycarbonaat en net deze week zijn er nieuwe publicaties naar buiten gekomen die bevestigen dat er risico's zijn voor de gezondheid bij het gebruik van Polycarbonaat-producten.

Nalgene bestrijdt overigens dat deze gezondheidsrisico's ten grondslag liggen aan hun besluit, zij blijven van mening dat het gebruik van dit plastic in deze vorm geen gezondheidsrisico's met zich mee brengt. Zij willen slechts tegemoet komen aan de vraag van consumenten die wél bezorgd zijn over het gebruikte plasic in de flessen en er gingen al meerdere bedrijven en ondernemingen hen voor. In het eerstgenoemde artikel staan allerlei links met meer informatie.

donderdag 17 april 2008

bloggen...

Oei, ik ben al twaalf dagen stil hier op mijn blog. Ik hoop maar niet dat mijn lezers denken dat ik nu helemaal ingestort ben, na al die hints van drukdrukdruk...

Maar nee, zoals ik hier en eigenlijk ook in mijn laatste postje al meldde, gaat het steeds een beetje beter met het 'handelen' van de druk(te). Wellicht komt dat ook doordat ik veel tijd in probeer te ruimen voor klimmen, máár: dat gaat dan wel weer ten koste van het schrijven erover :-) Om het goed te maken, doe ik er vanavond twee.

gear tags revisited

Ik blogde een tijdje geleden over een initiatief om het ter ziele gegane tags4 te vervangen. Naar nu blijkt heeft degene die dat heeft opgezet aan enkelen wél, maar aan meer mensen níet geleverd (en wel hun centjes gekregen...), zonder hierover inlichtingen te verschaffen. Hier op UKClimbing kun je er meer over lezen.

zaterdag 5 april 2008

uitrustweekend

In ons kleine tuintje zijn een paar druppels regen gevallen, maar vaker nog heb ik vandaag de zon gezien. Ik zou eigenlijk gaan klimmen in België dit weekend, maar ik heb dat vorig weekend afgezegd. De doordeweekse bezigheden vragen veel energie, zoals ik hier afgelopen week al berichtte. Ik hield een slag om de arm toen ik het afzegmailtje schreef, maar toen ik gisteren informeerde of er toch nog een plekje op de achterbank over was, bleek dat de overgebleven drie klimmers hadden besloten, met het weerbericht in hun achterhoofd, ook thuis te blijven. Of dat helemaal terecht is gebleken, vraag ik me af, maar goed, het westen van Nederland is niet het Zuid-Oosten van België, dus wie weet.

In ieder geval heb ik vandaag ongelooflijk lekker rustig aan gedaan, met veel leestijd, veel computertijd en veel tijd onder de douche. En uitslapen tot half twaalf.

Gisteren ging het onverwacht goed in de klimhal. De afgelopen weken merkte ik heel goed dat er andere zaken waren die mijn aandacht vroegen en ik nam noodgedwongen genoegen met slecht voetenwerk en snel verzurende armen. Dat ik desondanks in de 6a's en 6b's heb geploeterd, leek zich gisteren uit te betalen, de 5c's waren 'makkelijk' en het eerste stuk van een boulder waar ik twee weken geleden telkens uitgleed, was ineens een piece-of-cake. Ik merkte al bij de eerste route dat mijn zwaartepunt weer daar zat waar het bij het klimmen het meest praktisch is (laag dus) en dat ik mijn voeten gebruikte. Lekker gevoel.

Ik merk wel dat het steeds moeilijker wordt om met één keer in de week klimmen aan de eisen van moeilijke routes tegemoet te komen. Ik klim nu wel zessen, maar ik ben echt nog geen zessenklimmer.

maandag 24 maart 2008

spotten is een kunst

Spotten bij het boulderen in de hal is relatief makkelijk en meestal nauwelijks nodig. Er ligt in de hal een superdikke valmat, die, niet onbelangrijk, over een groot oppervlak is uitgespreid. Als de klimmer valt, hoef je niet veel meer te doen dan een duwtje geven in de richting van rechtop blijven, of een duwtje uit de richting van de rand van de mat.

Bij het buiten boulderen is dat anders. Een crashpad is in de regel klein, want je wilt het goed mee kunnen nemen. Daardoor is het meestal kleiner dan alle mogelijke plekken waar je neer kunt komen... Als wat angstige klimmer wil ik dus graag een beetje leuk gespot worden, maar als niet zo ervaren spotter weet ik ook dat spotten moeilijker is dan het op het eerste gezicht lijkt.

spottenIk heb het spotten vooral geleerd door al die keren dat het eigenlijk niet helemaal goed ging. De regel 'duimen naast je vingers' kreeg voor mij pas echt betekenis toen er een keer een vallende klimmer pijnlijk tegen mijn inderdaad toch niet echt naast mijn vingers staande linkerduim aan viel. Ik leerde pas de meest handige actie kennen, doordat de klimmer een paar keer min of meer tegen mijn armen aan was gevallen en het enige dat ik in de korte tijd die mij restte nog kon doen, was de val breken en meebewegen in de valrichting. Dat is soms de goede richting, maar niet altijd, afhankelijk van de plek van het crashpad. Nu kan ik, dankzij die ervaring, al wat beter anticiperen op de kracht en richting die ik zal moeten gaan gebruiken, mocht er een voet wegglippen.

Vandaag vond ik op planetfear.com een heel duidelijk en overzichtelijk artikel over spotten. Er worden onder andere genoemd waar het spotten op gericht zou moeten zijn en dat lijkt me een grote hulp bij het ontdekken van de (on-)mogelijkheden van het spotten, naast gewoon ervaring opdoen met vallende (springende) boulderaars.

woensdag 19 maart 2008

cpc-loop

Vorig jaar rond deze tijd liep ik een rondje hard, om te kijken of ik de 2,5 kilometer vol zou houden die ik met mijn klas zou gaan lopen tijdens de CPC. Twintig minuten deed ik in dat 'trainingsrondje' over 2,5 kilometer, lees ik.

Ondanks dat ik toen nog dacht dat ik het hardlopen niet vol zou gaan houden, is het me, met wat weekjes pauze, toch gelukt om het tot eind november vol te houden. Twee maanden later, in januari, kreeg ik ineens de geest en trok op een avond de stoute schoenen weer aan voor een kort rondje van nog geen vier kilometer. Dat rondje pakte goed uit, maar het volhouden van de trainingsdiscipline niet, want het was tevens het laatste rondje dat ik liep, voordat ik afgelopen zaterdagochtend aan de start stond van de vijf kilometer recreatieloop tijdens de CPC.

Ik was wel een beetje bang dat het niets zou worden, maar ik nam me voor om een rustig 'inlooptempo' te blijven lopen en richtte me op een tijd binnen de veertig minuten. Beide is gelukt. Het lopen ging uitstekend, het voelde alsof ik nog wel wat verder had gekund en ik finishde tot mijn eigen verbazing in 34.32 minuten!

Het wordt weer lente, dus nu volhouden. Die 10 kilometer ligt voor het grijpen...

dinsdag 18 maart 2008

het is maar een expeditie

"Het is maar een expeditie, hoor", zegt Menno Boermans (in een artikel in de Volkskrant). In vergelijking met wat er gaande is in Tibet is dat natuurlijk waar, maar als je ergens een lange tijd naar toe werkt, moet het toch wel even slikken zijn wanneer het allemaal mogelijk niet doorgaat. Voor wie het wil volgen is hier de website van de Nederlandse Shisha Pangma Expeditie.

zondag 16 maart 2008

how to convince mum...

Van de week was er een leuk draadje gaande op het prikbord van ukclimbing: how to convince mum that climbing is save? Red Rover vroeg om tips om mum ervan te overtuigen dat klimmen echt veilig was, want zijn aanpak werkte niet.

Ik vond al meteen dat hij een verstandig mum heeft. Mum begrijpt dat klimmen niet veilig is: je begeeft je op meer dan drie meter boven de grond, in de meeste gevallen op veel meer dan drie meter boven de grond en er staat geen hekje omheen.

Ik ben begonnen met klimmen toen mijn eigen mam er al bijna vier jaar niet meer was om mij in de gaten te houden. Ik denk dat zij net zo gereageerd zou hebben als de moeder van Red Rover. "Kind, pas je wel op?" "Ooh, zo eng, zorg je wel dat je niet valt?" "Is dat wel veilig?", ik heb het haar allemaal in mijn hoofd horen vragen en ik hoefde gelukkig geen antwoord te geven, want wie weet wat ik dan voor bagatelliserende antwoorden gegeven had. Ik kon, zonder mijn moeder te hoeven overtuigen, langzamerhand de grenzen van mijn sport verkennen en leren omgaan met de risico's die er aan gepaard gaan.

Wat mijn moeder uiteindelijk over de streep zou hebben getrokken, zou waarschijnlijk geweest zijn, dat ze had gemerkt wat het klimmen voor mij betekent en dat ze weet dat ik geen waaghals ben.

Of dat laatste overigens echt een voordeel is in de klimsport, daar ben ik nog niet helemaal uit...

dinsdag 11 maart 2008

meer grotten


Grotten is:
-Spierpijn krijgen op plekken waarvan je echt nooit vermoed had dat er spieren zaten
-Blauwe plekken krijgen op plekken waar een vertrouwensarts nog van zou gaan blozen
-Viezer worden dan je vroeger in de zandbak ooit geworden bent

Op conditioneel gebied is een bezoek aan een grot een milde vorm van bergwandelen. We maakten beide dagen een tocht van een uur of vijf. Aangezien je een groot deel van de tijd aan het klauteren of schuiven bent, omhoog of omlaag aan het lopen, aan het klettersteigen of abseilen, heb je wel een beetje conditie nodig. Daar daar leek ik dit jaar wel voldoende van te hebben: beide dagen had ik, toen we weer buiten stonden, het gevoel nog wel een tijdje door te kunnen.

Nu moet ik zeggen dat ik ondergronds gaan ook wel een fascinerende bezigheid vind, dus wellicht maakte mijn enthousiasme dat ik mijn vermoeidheid niet voelde. Het is tenslotte ook wel zo prettig wanneer je aan het einde van de dag nog energie over hebt om een maaltijd in elkaar te zetten.

maandag 10 maart 2008

instructie

Gisteren liep ik voor het eerst instructiestage, twee leuke en gemotiveerde cursisten werden aan mij (en mijn begeleider) toevertrouwd en het instructie geven was niet moeilijk, want ze waren echt (vrijwel) helemaal onbekend met klimmen en zekeren.

Hoe ik dingen over moet brengen is mij niet onbekend, maar wat ik op welk moment kan gaan doen wat betreft kliminstructie, dat is wel iets waar ik ervaring mee mis; het lijkt mij daarom nog lastig om uit de veelheid van stof precies dat te pakken dat in de gegeven situatie handig is. Gisteren ging dat eigenlijk helemaal niet onaardig. Dat kwam vast ook doordat het nieuwe instructeurstraject gekoppeld is aan een gestructureerde leerlijn, waar je dus houvast aan hebt. Zoals ik al zei: het lijkt wel of ik terug ben op de lerarenopleiding!

zaterdag 8 maart 2008

lekker in je vel

Klimmen is een mentale sport, dat weten alle klimmers. Je hebt kracht nodig, natuurlijk. Uithoudingsvermogen, evenwichtsgevoel, allemaal waar. Maar wanneer het tussen de oren niet lekker zit, wanneer angst een te grote rol gaat spelen, of wanneer je niet lekker in je vel zit, wil het niet.

In het reisblog van klimster Roos beschrijft zij een voorval van vorige week, dat wel heel duidelijk maakt hoezeer het 'lekker in je vel zitten' in directe relatie staat met je klimprestaties en dat het daarbij niet uitmaakt of de oorzaak van het psychische welbevinden (of het ontbreken daarvan) wel of niet iets met klimmen te maken heeft.

Met mijn psychisch welbevinden gaat het alweer een stuk beter dan vóór de vakantie. Ik ben weer aan het opbouwen in plaats van aan het opgebruiken, een fijn gevoel. Maar bij het klimmen merk ik goed, dat ik er nog niet helemaal ben. Ik was wel voortvarend bezig, dat moet gezegd, in de ene 6b na de andere. Dat klinkt heel veelbelovend, maar ik vertel er dan meteen maar eerlijk bij, dat ik in geen enkele route verder ben gekomen dan boulderhoogte... Zelfs in een bekende 6a, waarmee ik mijn geploeter aan het einde van de avond wilde goedmaken, kwam ik, vermoeid als ik inmiddels was, ook niet hoger dan twee meter.

En wat ging er nu niet goed? Het voetenwerk en het vinden van de juiste de balans. Ik moest telkens opnieuw veel aandacht inzetten om te zorgen dat ik mijn voeten op de juiste manier gebruikte, mijn zwaartepunt op de meest handige plek kreeg en mijn armen ontspande. Duidelijk een gevalletje 'te veel spanning in mijn bovenlichaam', duidelijk een gevalletje 'nog iets beter in je vel moeten komen te zitten'.

Heb ik nu een slecht gevoel over de avond, of heeft mijn zelfvertrouwen een enorme deuk gekregen? Nee, helemaal niet. Hoewel... dat laatste misschien een beetje... Maar al mijn geworstel zal uiteindelijk zoden aan de dijk zetten. Alleen nu nog even niet :-)

© foto: REmy

vrijdag 7 maart 2008

bas op zolder



Er is nog meer te zien van de boulderzolder: hier is Bas zelf op weg naar de groene eindgreep.

donderdag 6 maart 2008

foto's

(Deze posting verscheen oorspronkelijk op mijn blog bij de nkbv en de hieronder genoemde (en inmiddels ook opgeloste) uitlijnproblemen zijn dus van toepassing op dat blog)

boulderzolder van BasBas vroeg mij vandaag via dit blog of er wat meer foto's op konden. Dat is wel toevallig, want gisteren kwam dezelfde vraag in mijzelf op. Dat had twee aanleidingen. De eerste was, dat ik aan het afwegen was, of ik op de speleofoto's ging wachten voor ik erover ging schrijven op het blog, of niet. Die afweging is uitgevallen in het voordeel van het schrijven zonder de foto's, maar er volgt zeker nog een stuk wanneer ik foto's heb. De tweede was, dat ik ineens ontdekte dat ik dit juffenblog, juist door het gevarieerde fotomateriaal, een aantrekkelijk blog vind. Zo mooi uitgelijnd als zij het heeft, krijg ik op dit blog natuurlijk niet voor elkaar, sterker nog: ik kan hier helemaal niks uitlijnen (zal wel aan de mac liggen), maar ik ben het met Bas eens: iets meer fotomateriaal kan zeker geen kwaad.

nanske bouldert op zolderAls dank voor de feedback van Bas hierbij een stukje mét foto's en die zijn ook nog eens speciaal voor hem. Hij is namelijk onlangs verhuisd en heeft nu een heuse boulderzolder. Kijk maar.

Een paar weken geleden was ik daar ook, het is echt vet overhangend, zoals je ook al op de foto ziet. Dat maakt dat je je lichaamsspanning echt heel goed in moet zetten, wil je wat voor elkaar krijgen. Gelukkig zitten er flinke bakken, want op de slopers en kleinere greepjes wilde het me nog niet echt lukken.

Update: een beetje html'en doet wonderen: de foto's staan intussen netjes uitgelijnd.